LA TRAVIATA Opera Zuid

Daar gaan we weer. :D  nee serieus, na de kritiek op Rosencavalier in Glyndebourne  schijnt het opeens "not done" te zijn om iemands " verschijning " te beschrijven! ???  Nou, sorry hoor, ik ben het helemaal eens met de criticus Rupert Christiansen van de "Telegraph" ( http://www.telegraph.co.uk/culture/music/opera/10844053/Rosenkavalier-row-I-stand-by-every-word.html )

Wat gebeurt er: Het doek gaat op en we zien een schitterend, strak, en mooi belicht decor. Na de geënsceneerde ouverture - uitstekend, met tot mijn verrassing Bianca Castafiori van Kuifje als Annina ;) :D - zweeft het decor om en komen we in een schitterende balzaal.  De costumes zijn letterlijk en figuurlijk schitterend, spetterend, éclatant op zijn schoon Vlaams! ;). En dan komt het... :(  Alfredo moet zo opkomen en wat verschijnt er?  Een nijlpaard in witte broek, wit hemd, en rose-achtig vest.  Hoe kleed je een nijlpaard: in Fantasia van Walt Disney dus met diep roze spitzen (balletschoenen) en een dito roze tutu. Ja, als kind op de Balletschool en nu 50 jaar later, krijg ik tranen van ontroering bij het zien van die beelden.  Maar als er een Hypopotamus in het wit, het toneel van la Traviata op komt dribbelen met een "lichte" vorm van o-benen.... :(  

ja, de regie en vooral de choreografische zetting van het koor met brindisie was niet bepaald mijn smaak, maar absoluut perfect gedaan en uitgevoerd!  Zeg maar artistieke en technische waarde (zoals bij het ijsdansen , ook niet altijd mijn smaak) 8,9/10 !

Maar dan krijg je na alle champagne dat je met Violetta en Alfredo alleen overgebleven blijft zitten.  En dan kan je geen afleiding bij het decor, de glinsterende costumes of de belichting vinden. Je moet naar dat overigens zéér matig zingende nijlpaard kijken. :( En, dan zou de vlam in de pan moeten slaan tussen die twee èn het publiek. Noppes dus! 

[terzijde annecdote maar weer : Ja, okay, Pavarotti was ongeveer op die leeftijd in 1967 wel 2x, wellicht zelfs 3x zo walgelijk vet.  En toen ik in 1995 Pavarotti live op Miami SoBe alle kaskrakers hoorde zingen dacht ik: "nou ja, met gesloten ogen valt er toch nog te genieten."  En toen meer dan de helft van de 10.000 (?) toeschouwers na afloop reeds verdwenen was, bleven een aantal diehards "we want more" scanderen. En verdomd! Na ruim 10 minuten kwam het orkest weer met grote haast teruggesneld, ontstond er een soort euforie en jawel, daar kwam Luciano weer op. Rokkostuum jas uit, in zijn wit behoorlijk nat bezweet hemd. Helemaal niet flatteus dus, en dan zingt hij als toegift: "Una furtiva lacrima".  Kijk, dàn kijk je met tranen over je wangen, koude rillingen over je rug bij 29° C, en vergeet en vergeef je dat hij onmogelijk dik is.]

Maar deze tenor is noch snoezig zoals bij Walt Disney, noch een Pavarotti! Ondanks alle moois op het toneel, blijf je naar een MATIG zingend nijlpaard kijken.  En ondanks een tamelijk goed doorgezette personenregie, slaat er volgens mij überhaupt niet eens een vonk over tussen het paar op het toneel, laat staan de vlam in de pan en, ja sorry, dus ook niet tussen publiek en toneel.  In het begin viel er wel geregeld applaus tijdens een attacca, maar later, op de geijkte applaus stiltes, bleef het stil.  En, weer eerlijk gezegd, ik kreeg dan ook weer knikkebol momenten.  Ja, dat ligt aan mij! :D  een normaal mens kan langer dan 15 minuten naar oersaai of oerlelijk (zoals gisteren bij Cosima) gekweel luisteren.  Blij dat ik géén normaal mens ben! :D

Zoals altijd, bekijk ik het programma pas na afloop. Maar In de pauze heb ik nu toch maar even het programmaboekje (letterlijk twee vloeitjes groot) ingekeken.  :D 

ja hoor: decor Paul Gallis, ik vermoede/dacht/hoopte het, 9/10!  

Costumes Yan Tax,  9/10 voor het geheel maar 1/10 om een nijlpaard in het wit te steken! :(  

Belichting Marc Heinz. Een dikke 8/10!  Niks spectaculairs, maar gewoon degelijk, mooi vakwerk. 

En de regie van Frank Van Laeke: uitstekend!  Niet altijd waar ik voor zou kiezen, maar ook dan: prima-de-luxe!  Dat er geen vonken op het toneel ontstonden kan ik de regie niet kwalijk nemen.  Wel vraag ik mij af waarom Bianca Castafiori ;) twee stimmlich IMO toch ondermaatse hoofdrollen (waarvan één ook nog niet om aan te zien) gecast heeft. :/ 

Nee, hij zong niet vals of zo, maar gewoon een mediocre "geluid" waar een Violetta IMO nooit op zou vallen, maar waar je echter letterlijk niet naast kunt kijken.

De voor mij onbekende dirigent Per Otto Johansson had mijns inziens moeite om het toch nog steeds soms logge ex LSO orkest op te juinen - het koor liep van tijd tot tijd echt vóór - maar verder klonk alles best en bij vlagen zelf meeslepend. :)

De overige cast? Geen wereldwonderen maar gewoon prima! :) natuurlijk moet ik Bianca Castafiori als Annina apart vermelden! Ik had echt gehoopt dat zij tussendoor ergens "Ha, ik lach, bij het zien van de'z schoonheid...." gemompeld zou hebben. ;) :D

Tot slot moet ik het koor behalve stimlich ook feliciteren met hun voortreffelijke uitvoering van de eenvoudige, maar doeltreffende choreografische enscenering.

Kortom: wèl gáán naar deze Traviata! :)

"Cosima" ? Leider, helaas, peccato: Cosi No!

Cosima? Cosi No!

"Waar is de humor gebleven vandaag de dag. Dat vraag ik u af meneer Sonneberg!?" Wie een uitvoerige recensie over noten hier, forte daar, de tremelooooos oh zo schoon/lelijk verwacht over Christiaan en la Gulnara, kan dit maar laten voor wat het is.  Ik heb het ook niet op My Opinions blog maar op Funny memories And other laughter geplaatst! :) het gaat bijna meer over mij en mijn herinneringen en associaties. Reden: 't was VER-SCHRIK-KE-LIJK! Maar, ik kom er op terug in mijn Erlebnis Erzählung van vandaag en 50 jaar terug. :)

Nee echt, Ik dacht waarachtig naar een ernstig en virtuoos concert te gaan.  Gisteren in Rotterdam, met "Being Arthur" had ik slechts het - inderdaad terechte - vermoeden dat het over King Arthur zou gaan en dat het gezien de Opera Dagen om e.o.a. vorm van Muziektheater zou gaan.  Toegegeven, je weet tegenwoordig niet meer of de wervende teksten nou serieus, ironisch of zelfs komisch bedoeld zijn ZELFS als je de artiesten of protagonisten kent. En zelfs dàn kan je bedrogen, verrast, onthutst, onverwacht getroffen of stierlijk verveeld worden.  Dat is dan vaker de schuld - zowel ten goede als ten kwade - van regisseurs dan van de artiesten die je kent.  Maar bij onbekenden? :/  vaak is het dan een volslagen gok.  Zelfs al ga ik er dàn vanuit dat euforie tijdens of na afloop maar zelden voor komt, toch ga ik er heen als het kan.  Immers, nooit geschoten is nooit geraakt! toch? ;) woensdag in Rotterdam was het dus huilen met de pet op, donderdag was een nachtmerrie. <zucht> 

Nou begon déze voorstelling in het Compagnietheater met -alweer???- onhoorbare spraakversterking. (Zie mijn plezantblog "Ademloos")  Maar gelukkig zaten we nu op rij 4 waardoor het directe geluid, d.w.z. de spaak van de pianist/presentator alsnog hoor- en enigszins verstaanbaar was als hij binnen 45° In onze richting tribune sprak.  Toch zijn mij enkele flarden text verstoken gebleven.  Soit, het zij zo, gelukkig ken ik de geschiedenis van Liszt, Cosima en Wagner redelijk tot zeer goed op exacte datums na.  Dus, enigszins met mopperhumeur van de abominabele geluidsoverdracht, verheugde ik mij op het komende virtuoze pianospel van Christiaan Kuyvenhoven.  Want volgens de aankondiging op http://compagnietheater.nl gaat het om een uniek Liszt talent met werken van Wagner en Liszt. :)

[ Even terzijde, maar toch, dit staat nog niet in mijn jeugdjaren biografie :

Nou kan ik mij echt niet profileren als concertvleugels specialist, hoewel ik van mijn 4 tot 13e jaar bijna dagelijks Eugène Traye beneden in de "voorkamer" urenlang hoorde studeren, repeteren en soms ook zag lesgeven op de Steinway.  In mijn voorliefde voor Wagner heb ik ook zowat alle (onbekende) pianowerken en transcripties voor piano op oude 33 1/3 rpm vinyl elpées en ach, in de afgelopen 50 jaar heel wat piano's gehoord, gezien en ... aangeslagen.  Ja, toen ik 5 of 6 was wilde ik natuurlijk ook concertpianist worden.  Maar na twee lessen zei "Gèneke" dat ik een formidabel acteur en komediant was en dat mijn imitaties in gestitude, zelfs ademhaling van hemzelf en zijn leerlingen hilarisch formidabel waren, maar dat ik duidelijk géén pianotalent was. :D   Maar toch is de piano mijn favoriete instrument gebleven. Zowel op platen, op tv en vroeger op de radio bijv met "Discotabel", er ging haast niets aan mijn oren en ogen voorbij.  En mits het een goed exemplaar was, durfde ik op gehoor te wedden dat het echt niet een Steinway maar een Bösendorf (of Playel of andere vleugel) of omgekeerd was. Tot zover mijn gevleugelde meesterschap. ;) ]

Ik had al gelezen dat dit concert gesponsord was door de piano firma Fazioli.  Kijk dat vind ik dan weer interessant: ik heb er nooit een gehoord!  Tenminste, niet bewust, niet live.  Dus ga ik met gespitste oren op de rand van klapstoel zitten. :)

Um Gottes willens??? Nog voor ik wist dat het de Sigfried Idylle was, oftewel na de eerste twee accoorden, schoot het door mijn hoofd: Het geluid van die vleugel die door - wie was het ook weer - in Parijs in een documentaire pertinent als kinderpiano met de klank van een sardienenblik bestempeld en absoluut geweigerd werd?  Het was die onmiddellijke zogenaamde sardienenblikgeluid associatie dat mij bijna van de klapstoel liet vallen.  Tja, ik zat te proberen om het mij in te denken of wellicht dit het geluid was dat Liszt prefereerde. Want, we zijn natuurlijk totaal gehersenspoeld met Liszt's en anderen hun pianowerken op Steinways of Bösendorfers gespeeld.   Net zoals ik mij een hoedje schrok toen ik Beethovens sonates voor het eerst in 1968-9 op origineel hammerklavier hoorde of in 1975 voor het eerst Dido & Aeneas meemaakte onder Harnoncourt met het Consensus Musicus Wien op originele instrumenten bij de Nederlandse Opera Stichting.  Nee, ik heb het allemaal leren beluisteren en herbeluisteren tot het "vanzelfsprekende, zoals het hoorde" weggevaagd was.  Dus, openstaande voor elke niet vanzelfsprekende uitvoering, zat ik met ingehouden adem te luisteren.  De Siegfried Idylle dus als opening met een touché van eh, mijn associatie was Quasimodo of het spook van de opera op orgel??? (achteraf zie ik nota bene Wagner/ *Rubinstein* staan) Ow, dat was toch schrikken en tig associaties en herinneringen bleven als de rollen van een op hol geslagen gokkast door mijn hersenen spoken waardoor ik de de daaropvolgend tekst echt niet kon volgen.  Maar dat lag dus letterlijk aan mijn hersenschijf die maar bleef rebooten.  Dan wordt alles abrupt stopgezet: de Tarantella van Liszt : Forte, Fortissimo, kille-kille-kille - forte -fortissimo ...  Ik werd er akelig van!  Dat was geen sardienenblik klank, maar iets van een groot, roestig, augurkenblik.  En naar mijn idee géén kosjere "zoet" zure maar anti-semitische hard gepekelde bommen.  Wéér een associatie!  Ja die vrouw in Israël die vertelde hoe Liszt in Theresienstadt mit große scheiße gehamerd werd.  Nah ja... het is en blijft natuurlijk moeilijk om iets totaal anders dan gewoonlijk voorgeschoteld te krijgen en gelijk voor lief te verhapstukken...

Hoelang ze er al was weet ik niet, zo diep zat ik in associaties, vergelijkingen en uitspraken verzonken toen er plots het geluid van een watergekoelde beton cirkelzaag opsteeg! 

Kent u het nieuwste Suske en Wiske album al?  Suske en Wiske en de Zeverende Zaag?  Dat is dan waarschijnlijk een olijk verhaal. :D  Dit was echter het drama van Richard en Cosima, en "de Botte Betonzaag.  Nee, geen kromme tenen maar maagzuur oprispingen verwekkend!  Op de plaat van Florence Foster Jenkins na, heb ik van mijn leven niet zo constant, on-op-hou-de-lijk váls horen zingen. Met een wahwahwahwaai tremolo vibrato over twee tonen en als een amateur schuiftrompettist woeiahuuuuaah-ah-aah-ha op zoek gaan naar de noot in ademnood èn hem niet kunnen vinden.  Nee, ik heb ook ècht géén absoluut gehoor! En als iemand, maar wèl constant, nèt tegen de toon aan zingt, kan je mij in de luren leggen.  Maar hiervan schrok ik echt wakker!  Zó erg dat ik echt de zaal wilde verlaten uit angst dat de 3 rijen vóór mij wellicht een douche maagzuur zouden kunnen oplopen. "Nee, dat is geen humor maar bittere ernst meneer Sonneberg. Effe wassen en föhnen had ik niet eens hoeven proberen te zeggen, want dat was matte in de tribune geworden op je vrije donderdagavond." (Vrij naar Wim Sonnevelt) :D ;)

Gelukkig kwamen er weer vertellingen die echter wederom haast onhoorbaar waren maar nog erger, zó monotoon, ergo zo saai waren, dat ik haast voorover in de nek van de man voor mij op rij drie lag te snurken tot... het "woeiahuuuuaah luchtalarm" weer afging en ik op het nippertje mijn maagzuur kon inhouden door nonchalant achterover in de klapstoel naar het plafond te staren. Eerlijk gezegd, ik keek dus op mijn horloge en we waren 30 min bezig toen ik probeerde om niet meer te luisteren, om te vluchten in gedachten want fysiek was er geen ontsnappen mogelijk zonder op te vallen.  Na drie kwartier leek het wel of ik Parkinson had. Of ik het wilde of niet, mijn hoofd bleef maar nee-nee-nee-nee schudden; wel Genau auf dem Takt; dat nog wel!  Ongeveer zoals ik Gèneke Traye tot zijn - en vooral de dochters zoals Silvia de violiste, grootste hilariteit - aan de Steinway placht te imiteren, ruim 50 jaar terug.

Het zal u niet verbazen, maar tussen de slaapaanvallen en huiveringen door was er ook nog aktie!  Jawel!  Er is óók geregisseerd! (En waarschijnlijk "vorm gegeven" zoals dat tegenwoordig altijd heet) La Betonzaag schuifelde tijdens de zaagpauzes tussen grote blokken met pakweg 100 (of 200 of zo) plastic champagne glazen door waarin telkens een tulp geplant werd. Helaas kan ik niet vertellen of het constant op dezelfde manier ging of er wellicht een aberratie in de handelingen zat wegens het feit dat ik zoals hierboven voornoemd, telkens hijgend - op het snurken af - in de nek van de man op rij drie dreigde te belanden.  Maar als ik door de sirene die einde schafttijd aankondigde weer onder de mensen was, bleken er weer 1 à 2 dozijn tulpen meer geplant te zijn.  God beware me dat ik als enige associatie had : "Gaartelik daank foor die mooie Blümen!"  Toen na een uur eindelijk het licht en geluid letterlijk doofde en ik dóór kreeg dat het dus gezien het matige korte handgeklap niet afgelopen maar pauze was en er dus nog méér sardienenblik met Betonzaag moest komen, heb ik mij naar de frisse avondlucht gespoed. En blijkbaar niet als enige met pak en zak. :/

Op weg naar de metro bedacht ik: als ik hier iets over ga schrijven... Eh, dan moet het maar iets plezant worden.  Kom je thuis, heb je dit verhaal in de kroeg bijna afgemaakt, krijg je een kaartje onder ogen van Christiaan. :/  "...(..)... Ik ben benieuwd wat je er van vond en blijf graag in contact via mijn webside, Twitter of Facebook.  Bedankt voor je komst! " 

Beste Christiaan,

Het hier bovenstaande is mijn beleving.  Ongetwijfeld zullen er veel mensen zijn die het allemaal "prachtig", "interessant", "bla-bla-bla, geweldig ....." vonden. En ik twijfel er niet aan dat een enkeling het ook ècht meende.  Dilettanten fans bijv. zijn ook ècht oprecht!  Maar daar heb je professioneel niets aan. 

Omgekeerd kan ik je verzekeren dat mijn "plezant" verhaal heel oprecht is en beslist niet bedoeld om jou of de anderen te kwetsen - al kan ik mij goed voorstellen dat het vanuit jullie perceptie helemaal niet plezant is.

De subjektive waarheid is doorgaans alléén leuk als het over anderen gaat, hoe plezant ik ook probeer te Zijn.  Ik hoop dat je mijn oprechte kritiek kunt gebruiken en geloof mij, na 20 jaar Opera Studio Nederland heb ik nog altijd contact met veel van de ex studioleden die mij gedurende een - twee, soms meerdere jaren, intensief hebben meegemaakt en weten dat als ik iets heel goed, minder goed, slecht of zelfs abominabel vond, het altijd meende èn ook vertelde. En heel vaak met hartzeer hoopte dat de officiële perskritieken mededogen zou tonen als iets niet goed was.

Mijn feitelijk kritiek op jou is : 

1. als je gehoor hebt, dan ga je toch niet optreden met de meest afschuwelijk vals zingende slijptol van de afgelopen halve eeuw???  

2. presentator? Ummm... Ooit van dinamiek, intonaties en spanningbogen gehoord?  Komt eigenlijk uit de muziek voort. :D  nee, je hoeft geen Liberace te zijn met flikkerende Rolls-Royce en 60 kilo wegende strass sleep! (Mag wel hoor! Ik ben groot Liberace fan èn in Las Vegas bezocht.) Maar als je een publiek wilt AANSPREKEN, = niet een paar ouwe "grachten"nichten geil maken, moet je iets TE VERTELLEN HEBBEN.  Niet iets "vertellen" waarbij 3/4 in slaap valt als een lullaby. 

3. Over die Fazioli vleugel... Tja, sponsors zijn nodig sinds HalVe ZijKstra zowat bijna de hele kunstenwereld over de klim gejaagd heeft. :(  Ik weet dat jij niet Daniel B. in Parijs bent en z.g. "blij moet zijn" met een sponsor.  Maar ik zou eerder een mooie Bösendorf huren en me laten sponsoren met een logo door een goedkope drogisterijen keten bijvoorbeeld. Klinkt niet jetset, née.... maar zij, die K-t-keten kunnen je eventueel wèl zowel financieel als met opnames vèrder helpen! B:)  

Denk er maar over ná! ;)

Ik hoop en meen oprecht dat je betere adviseurs voor de toekomst zult krijgen. Want diegenen die dit bedacht hebben, hebben niet alleen de carrière van La Betonzaag definitief om zeep gebracht, maar IMO ook jou behoorlijk beschadigd! En ZONDER Je "uitnodiging" voor feedback, had ik dit aanhangsel niet geschreven en was ik nooit meer naar een concert van je gegaan! Wellicht is het je opgevallen dat ik een héél goed geheugen heb? ;)

Le Grand Guignole oftewel het Wilderse PVV in Nederland

Le Grand Guignole oftewel het Wilderse PVV in Nederland

(Herplaatsing van uit My Opinions, ( danielmclion.blogspot.nl ) 24 oktober 2010, naar aanleiding van de rechtszaak tegen Wilders met Moscowitz en de gewraakte rechter Moors!)

Als Amsterdammer (al 40 jaar!) met slechts één paspoort (Belgisch!) noem ik het politieke "spel" in Den Haag vaak poppenkast. Maar met de komst van de Partij Voor de Vrijheid  hebben we in NL echt Le Grand Guignole oftewel Poppenkast Voor Volwassenen.  Maar wat een treurnis vergeleken met bijvoorbeeld de Antwerpse Poesje terwijl opvallend genoeg dezelfde protagonisten hun rolletje spelen.
Les guignolles of poesjenellen of schaviezen zijn of althans waren in Belgie en Frankrijk de helden van de poppenkast voor volwassenen.  Zelfs "gegoede, deftige burgers" kwamen ongewild in een lachkramp van al het groffe, schuine en vaak platvloerse in overtreffende trap dat door de houten "artiesten" over het voetlicht gebracht wordt.  De protagonisten van het Antwerpse Poesje duiken in elk stuk weer op.  In tegenstelling tot een zwart wit onderscheid tussen de braven en de slechterikken of het Nederlandse wij - zij, hebben die Antwerse braven zo hun specifieke eigenaardigheden.  Even voorstellen:
Den Bult, de bultenaar, is de domme kracht.  Behalve grootspraakig en snoevend pakt hij daadwerkelijk 5 franskiljons tegelijk, breekt ze in stukskes en bakt er zijnen bufsteck over.  Niks is hem teveel en hij strijdt voor God, vorst ..... en voor zijn lief.
Den Neus is een gewiekste witzenmaker die niet voor niks een grote neus heeft. (witz = grap in Jiddisch) Maar behalve grappenmaker is hij ook het brein achter alle akties, de speurneus, en als hij een goeie affaire denkt te rieken, dan laat hij het zeker niet aan zijn neus voorbijgaan. Last but not least steekt hij zijn neus vaak in andermans zaken zonder zijn neus te schenden.
Dan is er de Schele, de behalve scheelziende ook nog stotterende schlemiel, die "onbedoeld" menigmaal  het slachtoffer wordt van de goeie grappen van den Neus. Vaak heeft hij goede ingevingen maar door zijn handicap weten de anderen het antwoord al voor hij uitge-ges-gege-sp-sp- p-piest is.  Hij wordt ook altijd op de uitkijk gezet want hij ziet er twee tegelijk aankomen.
De echte welbedoelde slachtoffers van de witzen van den Neus zijn "de zwarte mannekens" of ook als individu  bekend als het Moriaantje of Moors manneke. En natuurlijk zijn ze allemaal Tegen deFranskillionisering van het land.  
De vrouw wordt gesimboliseerd door Krollemarieke, het lief van den Neus, het onbereikbare van den Bult, en de troost van de Schele. En wanneer het uitkomt komt haar moeder ten tonele. Daar zijn ze allemaal bang van. Je zal der maar als schoonmoeder krijgen!  Zoals gezegt: randfiguren die niets met het ware stuk van doen hebben maar bijv. in De Leeuw van Vlaanderen (van Hendrick Consciaanse) Jan Breydel en Pieter De Konink ter hulp schieten waardoor de Gulden Sporen slag @ 1304 in het nadeel van de fransen (franskiljons) viel.
Het grote verschil met de Nederlandse Jan Klaasen en Katrijn is dat de vroegere Poesje in Antwerpen volkstheater voor volwassenen was,  waarin alles gezegt werd wat iedereen ergens onbewust herkende.  Schuinsmarcheerderij en ontucht, dronkenschap en verbrassing, grootspraak en bravoer, heroisme en schlemielerei, rascisme en broederschap, al het lief en leed, alles wat menselijk is, broederlijk of moordend naast.  En als je de teksten ernstig neemt zouden de honden er geen brood van lusten.  Maar dat is dus echt "de magie" van het Antwerpse poppentheater voor volwassenen:  je raakt vervoerd, ontroerd en het publiek wordt een avondje schuddebuikend eensgezind.   De tientallen poppen die tijdens de guldensporenslag in "De Leeuw van Vlaanderen" alles behalve zachtzinnig fameus tot frut gekapt, den kop ingeslage en zijn kloten afgehakt worden is het meest hillarische wat je op een toneeltje van ampele vierkante meter te zien krijgt of kreeg. En of het nu de franskiljons, de zwarte mannekes of de Schele zijn die fameus in de zijk gezet worden, hoe mensonwaardig ook, het kan de pret niet drukken! Achteraf gezien is het soms wel een beetje beschamend dat de tranen en menig plasdruppeltje van de lach hun weg vonden om moord, rascisme, poep-pies en een wip... Maar het zijn maar houten poppen.
Hoe anders is het in NL.  Je hebt natuurlijk Joep van 't Hek, Andre van Duyn en Koefnoen waarmee naar hartelust en onbeschaamd gelachen kan worden, maar de ware nederlandse poppenkast voor volwassenen speelt zich af in Den Haag met uitstapjes naar de Amsterdamse Parnassusweg.  Afgezien dat die vertoningen etmalen, weken soms maanden lang duren, zijn het geen houten schaviezen maar marionetten aan touwtjes van de machtswellust.  En als je er buikpijn van krijgt is het zeker niet van de lach.  In tegendeel, het lachen vergaat iedereen! Mede en tegenstanders verbijten zich geen poesjenellen te zijn en niet met lol naar hartelust de ander fameus ket op de bakkes mag geven of den degen in die zijnen hol kan steken.  Wel mag er schaamteloos in vrijheid "de waarheid" gezegd worden, zelfs in juridisch waterdichte wraakgevoelens waarbij schavies Moscowitz Neus, even listig en sluw als zijn Antwerpse alter ego, het Moorse manneke fameus bij zijn kloten pakt.  Alleen valt er niks te lachen.  Tenminste niet op het toneel noch in het publiek.  Achter de coulissen zal er natuurlijk onbedaarlijk handenwrijvend gelachen zijn om de geleverde B- witz.  Zeker gezien de consequentie dat de kassa opnieuw maandenlang gaat rinkelen en de pauwen en witte mannen nog maanden geilend tegen het publieke raam zullen kloppen van kom maar binnen met je knecht!  Al moet ik toegeven, de ware witzenverkoper kan niet aangerekend worden dat de staatskas al leeg was en, vooral niet dat hij, als de Neus, het toneel van de PVV voorstelling aan de Amsterdamse Parnassusweg moest betreden. Dat is nou eenmaal het lot:  geen PVV zonder schaviezen als de witzen verkopende Neus die de wild om zich heen slaande Bult komt bedaren om op ingenieuze wijze wraak te nemen op het Moorse manneke.  En daarmee natuurlijk alle moriaantjes tegelijk een flinke loer bakt en de Bult op een voetstuk zet om de marionetten beter te kunnen gedogen.

Geef mij maar "de wilde" Antwaarpse poesjenel.  Die zegt wat wij denken, doet wat wij dromen, althans dat gelooft hij, maar ge kunt er dikwijls onbedaarlijk mee lachen al zijn het zelfs stomme stoten van een Bult die gelukkig alleen maar gedoogd word.